3 loại ô tô điện sẽ được hưởng hỗ trợ
Báo cáo Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ GTVT cho biết số lượng ô tô điện sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới gia tăng nhanh chóng trong những năm gần đây. Giai đoạn từ 2018 – 2021, cả nước chỉ có 167 xe được kiểm tra, cấp giấy chứng nhận nhưng đến tháng 7.2023, con số này đã tăng lên gần 12.600 xe. Tuy nhiên, các loại ô tô điện tại Việt Nam hiện nay chủ yếu là xe con và xe buýt thành phố.
Về hệ thống trạm sạc điện, Công ty VinFast đã phát triển hơn 150.000 cổng sạc cho xe máy điện và ô tô điện, trải dài rộng khắp 63 tỉnh, thành phố. Tính tới 14.10.2022, VinFast đã lắp đặt được 1.560 trạm sạc điện trong toàn quốc. Một doanh nghiệp khác cũng cung cấp giải pháp sạc cho xe điện là Công ty EVIDA với hơn 850 điểm sạc điện. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng đã bàn giao 6 trạm sạc đến khách hàng…
Theo Bộ GTVT, bên cạnh các chính sách ưu đãi chung về thuế xuất nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp thì ngành sản xuất, lắp ráp ô tô tại Việt Nam còn chịu sự điều chỉnh của các chính sách mang tính đặc thù, thường xuyên sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là các chính sách thuế đối với phát triển ngành công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ. Chính sách khuyến khích sử dụng ô tô điện hóa hiện mới chỉ tập trung vào dòng xe điện chạy pin (BEV) thông qua các ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ.
Đề xuất khung chính sách hỗ trợ chuyển đổi sang xe ô tô điện, Bộ GTVT kiến nghị 3 loại ô tô điện được hưởng hỗ trợ, ưu đãi phát triển gồm: ô tô điện chạy pin, ô tô điện sử dụng pin nhiên liệu và ô tô năng lượng mặt trời.
Với ô tô điện sản xuất lắp ráp, Bộ GTVT kiến nghị, rà soát, bổ sung các chính sách ưu tiên phát triển (đặc biệt là phương tiện giao thông công cộng) trong các luật liên quan; xây dựng, ban hành các quy định nâng cao mức tiêu chuẩn khí thải, giới hạn mức tiêu thụ nhiên liệu để hạn chế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch; sửa đổi, bổ sung các quy định về xử lý pin ô tô điện thải bỏ.
Đồng thời, Bộ GTVT cũng đề xuất ưu đãi đầu tư đối với các dự án đầu tư sản xuất lắp ráp ô tô điện, pin xe điện; miễn, giảm thuế nhập khẩu trang thiết bị, dây chuyền và nhập khẩu tổng thành, linh kiện để sản xuất lắp ráp ô tô điện, pin xe điện.
Các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp, bảo dưỡng có cơ chế ưu đãi về thuế ô tô điện nhập khẩu; tiếp cận tài chính, tín dụng và ưu tiên tiếp cận, chuyển giao công nghệ sản xuất lắp ráp.
Nhiều chính sách ưu đãi cho người sử dụng
Liên quan đến cơ chế ưu đãi cho người sử dụng, Bộ GTVT đề xuất miễn, giảm lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký biển số đối với ô tô điện. Bên cạnh đó, thúc đẩy tiếp cận tín dụng, trợ giá trực tiếp cho người mua ô tô điện. Đồng thời, xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách quy định mua sắm, sử dụng ô tô điện khi sử dụng nguồn vốn công…
Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp đã kiến nghị Bộ GTVT tiếp tục ưu đãi áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô điện loại chở người từ 9 chỗ trở xuống là 3% sau ngày 28.2.2027 đối với ô tô điện sản xuất lắp ráp trong nước; miễn thuế VAT trong 5 năm đầu, giảm 50% cho 5 năm tiếp theo. Đối với phí trước bạ, miễn lệ phí trước bạ đối với ô tô điện trong 5 năm đầu kể từ 1.3.2022. Trong 2 năm tiếp theo (từ 1.3.2027), lệ phí trước bạ lần đầu bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi; trợ cấp cho người dân một khoản tiền hỗ trợ khoảng 1.000 USD/xe khi mua ô tô điện…
Ngoài ra, lãnh đạo ngành giao thông vận tải mong muốn Chính phủ ban hành các chính sách ưu tiên phát triển ô tô điện tham gia kinh doanh vận tải và ưu đãi vốn vay đối với các doanh nghiệp vận tải chuyển đổi sử dụng ô tô điện, trợ giá cao hơn đối với xe buýt điện. Song song, tăng quyền ưu tiên tham gia giao thông đối với ô tô điện khi hoạt động trong khu vực đô thị, vùng lõi đô thị; ưu tiên đỗ xe (chỗ, giá), giờ cao điểm.
Đối với phát triển hạ tầng trạm sạc, cần ban hành các quy chuẩn về trạm sạc điện, chuẩn kết nối trạm sạc phù hợp với xu hướng phát triển công nghệ sạc quốc tế…